Özgüven Nedir?
Özgüven, kişinin kendisiyle barışık, kendisi ve yetenekleri hakkında pozitif ve gerçekçi bir anlayışa sahip, eleştirilere açık olması halidir. Özgüvenli kişi kendini sever, pek çok konuda kendini yeterli görür, yapabildiklerinin farkındadır ve bu durumu davranışlarıyla da destekler.
Özgüven Eksikliği
Özgüven eksikliği belirtilerini şu şekilde sıralayabiliriz: kendimizi olduğumuz halimizle kabul etmekte zorlanıyorsak, kendimizin eksik yönlerine daha fazla odaklanıyorsak, kendimize saygı duymada ya da takdir etmede önemli zorluklar yaşıyorsak, sürekli kendimizi yetersiz, zayıf hissediyorsak ve kendimizle ilgili düşüncelerimiz çoğu zaman acımasız ve eleştirel oluyorsa düşük özgüvenden bahsedebiliriz.
Özgüven Eksikliği Nasıl Gelişir?
Özgüven duygusu çocukluk yıllarımızda ailemizin ve çevremizin bize karşı davranışları ile oluşmaya başlar. Örneğin, siz büyüme aşamasındayken, ebeveynleriniz size sağlıklı ve destekleyici bir çevre sağlayamamış olabilir. Size karşı çok eleştirel, talepkar ve/veya aşırı koruyucu olabilirler. Sonuç olarak, kendiniz hakkında olumsuz düşünmeye başlarsınız.
Özgüven sorunu yaşamamıza sebep olan nedenlerden bazıları şunlardır:
- Kendimizi ağır bir şekilde eleştirmek
- Olayların sonuçlarını, gerçekte olduklarından daha kötü bir şekilde değerlendirmek
- Aileden birini veya yakın bir arkadaşı kaybetmek gibi yaşam olayları. Örneğin: anne-babanızın boşanması, evinizden ilk kez ayrılıyor olmak (ailenizden ve arkadaşlarınızdan ayrı olmak), erkek/kız arkadaşınızdan ayrılmak
- Başarısızlık, hayal kırıklığı gibi olumsuz olayları bir deneyim gibi algılamaktansa, bunların üzerinde fazla durmak
- Başarısızlık korkusu
Özgüvenimizi Arttırmak İçin Neler Yapabiliriz?
- Bir şey başardığınızda bunu fark edin, kendinizle gurur duyun ve kendinizi ödüllendirin.
- Kendinizi devamlı olarak eleştirmeyin. Hiç kimse mükemmel değildir. Herkes hatalar yapabilir. Hatalarınızı kabullenin.
- Zayıf taraflarınız yerine, güçlü taraflarınıza odaklanın. Her bireyin belli konularda becerileri vardır. Siz de bu becerilerinizi fark edin ve geliştirmeye odaklanın. Unutmayın; hayatınızın her alanında mükemmel olmak imkansız bir şeydir.
- Haklarınıza sahip çıkmayı öğrenin ve sizin için uygunl olmayan isteklere “hayır” deyin. Fikirlerinizi açık ifade edebilme konusunda destek almanız, özgüveninizin gelişmesinde size çok yardımcı olabilir.
- Kendinize küçük hedefler koyun. Büyük ve ulaşamadığınız hedefler koymak sizin başarısız olma oranınızı arttıracaktır.
- Eğer özgüven eksikliğinizi aşmakta zorlanıyorsanız terapi desteği alabilirsiniz.
–Psikolojik Danışman Eda Nur ÇAKMAK